Άσκηση, αλκοόλ, κάπνισμα. Νέα στοιχεία από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Συνέντευξη του Καθηγητή Γιάννη Θεοδωράκη, στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων
Η άσκηση προκαλεί μείωση της επιθυμίας για κάπνισμα
ή για χρήση αλκοόλ,
οπότε θα μπορούσε να λειτουργήσει
ως συμπληρωματική στρατηγική,
μαζί με άλλα θεραπευτικά μοντέλα,
στη διαδικασία απεξάρτησης
Σύμφωνα με τα όσα είπε στο ΑΠΕ, ο καθηγητής στο ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Γιάννης Θεοδωράκης, οι μηχανισμοί των κινήτρων που οδηγούν τα άτομα στο κάπνισμα δεν είναι μόνο κοινωνικοί, προσωπικοί και ψυχολογικοί, αλλά σχετίζονται και με νευροχημικούς και νευροβιολογικούς μηχανισμούς έκκρισης σχετικών ουσιών. Τις ανθυγιεινές συνήθειες, και μεταξύ αυτών το κάπνισμα ή το αλκοόλ, δεν τις υιοθετούν τα άτομα μόνες τους, αλλά σχετίζονται και με πολλές άλλες ανθυγιεινές συνήθειες, και βρίσκονται σε αντίθεση με τον αθλητικό τρόπο ζωής.
«Σχετική έρευνα έδειξε ότι ακόμα και πρόγραμμα φυσικής δραστηριότητας, που περιελάμβανε 15 λεπτά γρήγορο περπάτημα, ήταν ικανό να προκαλέσει μείωση της έντονης επιθυμίας γιακάπνισμα και των ανάλογων στερητικών συνδρόμων και κατά τη διάρκεια της άσκησης και μετά από την άσκηση. Θεωρείται, όμως, ότι η προσκόλληση σε προγράμματα άσκησης είναι αυτή που έχει τη μεγαλύτερη αξία και θα βοηθήσει περισσότερο τους καπνιστές να διακόψουν το κάπνισμα».
Ειδικότερα για τις σχέσεις της άσκησης με την κατανάλωση αλκοόλ, ερευνητές καταλήγουν ότι δεν αξιοποιείται ακόμα ο ρόλος της άσκησης στην υποστήριξη των αλκοολικών, ενώ υπάρχουν πολλές ενδείξεις για τις ευεργετικές της επιδράσεις. Έτσι, σύμφωνα με τον κ. Θεοδωράκη, συζητείται σοβαρά, πλέον, η άσκηση να λειτουργήσει ως συμπληρωματική στρατηγική, μαζί με άλλα θεραπευτικά μοντέλα, να επιδράσει θετικά στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία, κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπευτική διαδικασία, για την αποχή από το αλκοόλ. Η άσκηση, μάλλον, δεν οδηγεί τον αλκοολικό στο να μειώσει το αλκοόλ, αλλά επηρεάζει ευεργετικά την ψυχική του διάθεση, τη φυσική του κατάσταση, την αίσθηση της ικανότητας και την αίσθηση ότι το σώμα του μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα (Ζουρμπάνος, Τζιαμούρτας, Στάβερη, Χατζηγεωργιάδης, & Θεοδωράκης, 2011).
Οι μηχανισμοί μέσω των οποίων η φυσική δραστηριότητα μπορεί να επηρεάσει τον καπνιστή, ώστε να κόψει μαχαίρι το τσιγάρο, είτε τον αλκοολικό να ξεφύγει από την κατάχρησή του, μπορεί να είναι είτε ψυχολογικοί, είτε φυσιολογικοί, είτε βιοχημικοί. Η συστηματική φυσική δραστηριότητα, επισημαίνει ο κ. Θεοδωράκης, μπορεί να αυξήσει την αυτοπεποίθηση του ατόμου ότι μπορεί να κόψει το κάπνισμα, να αντιμετωπίσει δυναμικά τα συμπτώματα στέρησης, που προκαλεί η εξάρτηση από την νικοτίνη και που συνοδεύουν συνήθως το άτομο, όπως είναι το στρες, η κατάθλιψη, η οξυθυμία, οι ανησυχίες, η κακή συγκέντρωση. Η άσκηση, επίσης, βοηθάει, μέσω της αύξησης κατανάλωσης των θερμίδων στη μεταβολική ισορροπία και στην προστασία του ατόμου από την αύξηση του βάρους του σώματος.